Risk Analizi

ptitle-particle2
ptitle-particle1
Risk Analizi

Çalışma hayatında güvenlik, hem çalışanların sağlığını korumak hem de iş yerindeki verimliliği artırmak için vazgeçilmez bir unsurdur. Risk analizi, iş yerindeki tehlikeleri tespit etmek, bu tehlikelerin doğurabileceği riskleri değerlendirmek ve gerekli önlemleri alarak güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak için yapılan sistematik bir süreçtir. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesinde kilit bir role sahip olan risk analizi, hem işverenlerin yasal sorumluluklarını yerine getirmesine hem de çalışanların huzurlu bir şekilde çalışmasına katkı sağlar.

Bu yazıda, risk analizinin önemini, iş yerlerinde nasıl uygulanması gerektiğini ve güvenli bir iş ortamı oluşturmadaki rolünü ele alacağız. Güvenlik kültürünü güçlendirmek ve olası tehlikeleri en aza indirmek için risk analizinin neden ilk adım olduğunu birlikte keşfedin!

Risk Analizi Nedir?

Risk analizi, iş yerinde çalışanların sağlığını ve güvenliğini tehdit edebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin doğurabileceği risklerin değerlendirilmesi ve bu riskleri kontrol altına almak için gerekli önlemlerin planlanması sürecidir. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında işverenlerin yerine getirmesi gereken temel yükümlülüklerden biri olan risk analizi, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek için proaktif bir yaklaşım sunar. Bu süreç, güvenli bir çalışma ortamı oluşturmanın yanı sıra iş yerinde huzurlu ve verimli bir atmosferin sağlanmasına katkı sağlar.

Risk Analizinin Temel Aşamaları:

  • Tehlikelerin belirlenmesi: İş yerindeki fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikososyal tehlikelerin tespiti yapılır.
  • Risklerin değerlendirilmesi: Belirlenen tehlikelerin çalışanlara olan etkisi ve bu etkilerin gerçekleşme olasılığı analiz edilir.
  • Önlemlerin planlanması: Riskleri azaltmak veya tamamen ortadan kaldırmak için gerekli tedbirler belirlenir ve uygulama süreci planlanır.
  • Sürekli gözden geçirme: İş yerinde yapılan değişiklikler, yeni ekipmanlar veya süreçler gibi faktörler dikkate alınarak analiz düzenli olarak yenilenir.

İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı, Sağlık Personelini bünyenizde çalıştırma yükümlülüğünüz olmayacaktır. Bu personelin tüm sosyal ve güvenlik hakları hizmet aldığınız OSGB‘nin sorumluluğundadır.

Risk Analizi Yönetmeliği: Güvenli Çalışma Ortamının Yasal Dayanağı

Risk analizi yönetmeliği, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında işverenlere, iş yerindeki tehlikeleri tespit etmek, riskleri değerlendirmek ve bu riskleri kontrol altına almak için gereken önlemleri alma yükümlülüğü getiren bir düzenlemedir. Yönetmelik, tüm iş yerlerinin tehlike sınıfına ve çalışan sayısına bakılmaksızın risk analizi yapmasını zorunlu kılar. Bu düzenleme, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemede kritik bir rol oynar ve iş yerlerinde güvenlik kültürünün oluşturulmasına katkı sağlar.

Yönetmelik kapsamında, risk analizi sürecinde şu adımlar takip edilir:

  • İş yerindeki tüm tehlikelerin belirlenmesi,
  • Bu tehlikelerin çalışanlar üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi,
  • Riskleri ortadan kaldırmaya veya en aza indirmeye yönelik önlemlerin planlanması,
  • Risk analizinin düzenli olarak güncellenmesi ve kayıt altına alınması.

Risk Tanımı ve İsg

Risk, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) kapsamında, bir tehlikenin çalışanlar veya iş yerinde bulunan diğer unsurlar üzerinde olumsuz bir etki yaratma olasılığıdır. Bu olasılık, hem tehlikenin gerçekleşme ihtimaline hem de gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacak zararın büyüklüğüne dayanır. Örneğin, bir makineyle çalışırken koruyucu ekipman kullanılmaması, çalışanlar için ciddi yaralanma riski oluşturur. İSG uygulamalarında, bu tür risklerin önceden belirlenmesi ve kontrol altına alınması, güvenli bir çalışma ortamının temelini oluşturur.

İş yerinde riskleri etkili bir şekilde yönetmek için risk tanımının doğru yapılması kritik öneme sahiptir. Bu süreç, tehlikelerin tanımlanması, risklerin değerlendirilmesi ve uygun önlemlerin alınması gibi adımları içerir. Risk yönetimi sayesinde, iş kazaları ve meslek hastalıkları önlenebilir, çalışanların sağlığı korunur ve iş yerinde verimlilik artırılabilir. İSG uygulamalarında risk tanımı, güvenli bir çalışma kültürü oluşturmanın ilk ve en önemli adımıdır.

50’den az çalışanı olan az tehlikeli sınıftaki firmaların 01.01.2025 tarihinde iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüğü başlamıştır.

Risk Değerlendirme Ekibinde Kimler Bulunur?

Risk değerlendirme ekibi, iş yerinde tehlikeleri belirlemek, riskleri değerlendirmek ve gerekli önlemleri planlamak amacıyla oluşturulan, farklı uzmanlık alanlarından kişilerin bir araya geldiği bir çalışma grubudur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, bu ekipte iş yeri koşullarını ve çalışma süreçlerini iyi bilen kişiler ile iş sağlığı ve güvenliği uzmanları yer alır. Ekibin amacı, risk değerlendirme sürecini çok yönlü bir bakış açısıyla ele alarak etkin bir güvenlik stratejisi oluşturmaktır.

Risk Değerlendirme Ekibinde Yer Alması Gereken Kişiler:

  • İşveren veya vekili: Ekibe liderlik eder ve alınan kararların uygulanmasını sağlar.
  • İş sağlığı ve güvenliği uzmanı: Tehlike ve riskleri tespit eder, çözüm önerileri sunar.
  • İşyeri hekimi: Çalışanların sağlığı üzerindeki riskleri değerlendirir ve sağlıkla ilgili önerilerde bulunur.
  • Çalışan temsilcisi: Çalışanların ihtiyaçlarını ve görüşlerini ekibe taşır.
  • Teknik uzmanlar veya bakım personeli: İş yerinde kullanılan ekipmanlar ve süreçler hakkında bilgi sunar.

Risk Değerlendirmesi Kaç Yılda Bir Yapılır?

Risk değerlendirmesi, iş yerindeki tehlikelerin tespit edilmesi ve risklerin kontrol altına alınması için düzenli olarak yapılması gereken bir çalışmadır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, risk değerlendirme süresinin yenilenmesi iş yerinin tehlike sınıfına bağlıdır. Az tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde en az 6 yılda bir, tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde en az 4 yılda bir, çok tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde ise en az 2 yılda bir risk değerlendirmesi yapılması zorunludur. Bu süreler, iş yerinin değişen koşullarına bağlı olarak daha sık güncellenebilir.

Risk değerlendirmesi sadece belirli aralıklarla yapılmakla kalmaz, aynı zamanda iş yerindeki önemli değişikliklerde de yenilenir. Yeni bir ekipmanın devreye alınması, iş yerinde değişen çalışma koşulları veya bir iş kazası yaşanması gibi durumlarda risk değerlendirmesi yeniden gözden geçirilmelidir. Süreklilik ve güncellik, risk yönetiminde başarının anahtarıdır. Bu düzenleme, iş yerindeki güvenliğin sürdürülebilirliğini sağlamak ve çalışanların sağlığını korumak için kritik bir role sahiptir.

 

Risk Analizi Örnekleri

Risk analizi, iş yerindeki tehlikelerin tespit edilerek bu tehlikelerin oluşturabileceği risklerin değerlendirilmesi sürecidir. Örneğin, bir fabrikada çalışanların kullandığı makinelerin düzenli bakımının yapılmaması, mekanik kazalara yol açabilecek bir tehlike olarak belirlenebilir. Bu durumda, risk analizi sonucunda düzenli bakım takvimleri oluşturularak ve çalışanlara makinelerin güvenli kullanımı hakkında eğitim verilerek risk en aza indirilebilir. Diğer bir örnek olarak, inşaat alanında yüksekten düşme riski gösterilebilir. Bu riski azaltmak için güvenlik ağlarının kurulması ve uygun kişisel koruyucu ekipmanların kullanılması sağlanabilir.

Başka bir örnek, kimyasal madde kullanılan bir iş yerinde görülebilir. Kimyasallarla çalışırken uygun depolama koşullarının sağlanmaması ve çalışanların kimyasallara doğrudan maruz kalması ciddi bir sağlık riski oluşturabilir. Risk analizi sonucunda, kimyasalların güvenli bir şekilde depolanması, çalışanların uygun kişisel koruyucu ekipmanlarla donatılması ve acil durum prosedürlerinin uygulanması önerilebilir. Bu örnekler, risk analizinin iş yerinde tehlikeleri yönetmek ve çalışanların güvenliğini sağlamak için hayati bir öneme sahip olduğunu göstermektedir.

 

1. Risk Analizi Tanımı Nedir?


Risk analizi, iş yerindeki tehlikeleri belirlemek, bu tehlikelerin doğurabileceği riskleri değerlendirmek ve riskleri kontrol altına almak için yapılan sistematik bir süreçtir. Bu analiz, çalışanların sağlık ve güvenliğini tehdit eden durumları ortaya çıkararak iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemeyi amaçlar. İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında temel bir adım olan risk analizi, iş yerinde güvenli bir ortam oluşturmanın temel taşlarından biridir.


2. Risk Analizini Kim Hazırlar?


Risk analizi, iş yerindeki tehlike ve riskleri tanımlamak için bir ekip tarafından hazırlanır. Bu ekipte işveren veya vekili, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve çalışan temsilcisi gibi kişiler yer alır. Ayrıca, teknik uzmanlar veya bakım personeli gibi iş süreçlerini yakından tanıyan kişiler de ekibe dahil edilebilir. Bu ekip, farklı uzmanlık alanlarını birleştirerek kapsamlı bir analiz yapılmasını sağlar.


3. Risk Analiz Teknikleri Nelerdir?


Risk analizi için kullanılan başlıca teknikler şunlardır:

  • Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA): Süreçteki hataların etkilerini değerlendirir.
  • Tehlike ve Çalışılabilirlik Analizi (HAZOP): Süreçlerdeki potansiyel tehlikeleri belirler.
  • İş Güvenliği Analizi (JSA): İş süreçlerindeki riskleri tespit eder.
  • Neden-Sonuç Analizi: Olayların nedenlerini ve sonuçlarını ilişkilendirir.
    Bu teknikler, iş yerinin ihtiyaçlarına göre seçilir ve uygulanır.

4. Risk Analizinde Hangi İşlemler Yapılır?


Risk analizinde şu işlemler yapılır:

  1. İş yerindeki tehlikelerin tanımlanması,
  2. Tehlikelerin doğurabileceği risklerin değerlendirilmesi,
  3. Risklerin önceliklendirilmesi,
  4. Riskleri kontrol altına almak için önlemlerin planlanması,
  5. Sürecin düzenli olarak izlenmesi ve güncellenmesi.
    Bu işlemler, güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak için temel bir çerçeve sağlar.

5. Risk Analizi Yapılırken Hangi 3 Ana Bileşen Üzerinden Yapılır?


Risk analizi, şu üç ana bileşen üzerinden yapılır:

  1. Tehlike: İş yerindeki olası zararların kaynağı.
  2. Olasılık: Tehlikenin gerçekleşme ihtimali.
  3. Etkiler: Tehlike gerçekleştiğinde oluşabilecek zararın boyutu.
    Bu bileşenler birlikte değerlendirilerek risk seviyeleri belirlenir ve kontrol önlemleri planlanır.

6. Risk Analizinin İlk Aşaması Nedir?


Risk analizinin ilk aşaması, iş yerindeki tehlikelerin belirlenmesidir. Bu aşamada, fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik ve psikososyal tehlikeler sistematik bir şekilde tespit edilir. İş süreçleri, kullanılan ekipmanlar ve çalışma ortamı detaylı bir şekilde incelenir. Tehlikelerin doğru bir şekilde tanımlanması, sonraki aşamalarda yapılacak risk değerlendirmesinin etkinliğini doğrudan etkiler. Bu aşama, güvenli bir çalışma ortamı için temel adımdır.

 

Prev
Next
Drag
Map
Select the fields to be shown. Others will be hidden. Drag and drop to rearrange the order.
  • Image
  • SKU
  • Rating
  • Price
  • Stock
  • Availability
  • Add to cart
  • Description
  • Content
  • Weight
  • Dimensions
  • Additional information
Click outside to hide the comparison bar
Compare